لباس محلی استان هرمزگان
توریست پرشیا : پوشش و نوع و جنس لباس در هر استان و منطقه ای ، بر اساس شرایط آب و هوایی و آداب و رسوم آن منطقه ، دوخته و تهیه می شود . مثلا در مناطق گرمسیر ، پوشش ساکنان منطقه ، اغلب از پارچه های نازک و سبک و با رنگ های روشن و شاد تهیه می شود و در مناطق سردسیر ، از پارچه هایی با جنس ضخیم و رنگ های تیره ، دوخته می شوند . در توریست پرشیا ، سعی شده تا پوشش محلی هر استان ، و آنچه از قدیم در آن مرسوم بوده ، بصورت کامل شرح داده شود و در حقیقت یک مرجع برای آشنایی با انواع لباس ها و پوشش های محلی در استان ها و مناطق مختلف است .
لباس بومی و محلی استان هرمزگان ، کاملا خاص و به دلیل زیبایی و تنوع رنگ و نقش ، در میان افراد پیر و جوان استان و همچنین به عنوان سوغات و لباسی مجلسی و شیک ، در سایر استان ها ، طرفدار دارد .
پوشش زنان در استان هرمزگان
پوشش زنانه در استان هرمزگان ، بر اساس منطقه و شهر ، اندکی متفاوت است . مثلا بانوان این استان چون از شرق با فرهنگ و آداب و رسوم بلوچ ترکیب شده اند ، پوششی آمیخته با تزئینات بلوچی دارند و در غرب نیز پوششی با تزئینات عربی دارند و در مرکز نیز پوشش معروف بندری ، با تزئینات گلابتونی و خوسی و ... را بر تن می پوشند . در کل پوشش هایی مرسوم دارند که این پوشش ، پیراهن هایی هستند بلند که یا تازیر زانو آمده و یا تا مچ پا را پوشانده اند و پارچه پیراهن ، به علت گرمی منطقه ، پارچه ای سبک و از رنگ های روشن است . دو نمونه رایج از این پیراهن هایی که اغلب بانوان آن را به عنوان پوشش خود انتخاب می کنند ، كَندورهِ و عربی هستند .
كَندورهِ
پیراهنی است که بلندی آن تا زانو بوده و در پهلوی پیراهن ، انواع دوخت های زینتی مانند خوس دوزی یا گلابتون دوزی انجام شده و تا دور یقه این دوخت ها ادامه دارند .
عربی
پیراهن گشادی است که تا روی پا آمده و با تزئینات زیبا ، آراسته شده است . این تزئینات اغلب در نواحی آستین و یقه و در مواردی هم حاشیه پائین را در بر می گیرد .
ساده شلالی
البته سایر این پوشش ها به نام ها و مدل های ساده شلالی ، نُشته ، کِلوش ، چینی ، آستین فراح ، اُشکُم ، عجمی ، گشاد و گون شناخته می شوند که بر اساس سلیقه و میزان آرایش لباس و تنگی و گشادی آن ، سنجیده و از سوی بانوان انتخاب می شوند .
شلوار بندری
زیر این پیراهن های زیبا ، شلوارهایی که تقریبا از پارچه هایی کلفت و با رنگ روشن دوخته می شوند ، پوشیده می شود . این شلوارها معمولا از ناحیه کمر تا زانو گشاد هستند و از زانو به پایین تنگ می شوند و با یک زیپ مخفی ، بعد از پوشیدن شلوار ، به ساق محکم می شوند و جلوه و زیبایی خاصی به فرد و پیراهن و سایر اجزای پوشاننده می بخشند . همچنین قد بانوانی که از این نوع شلوار برای پوشش خود استفاده می کنند را بلندتر نشان می دهد . آرایش و دوخت تزئینات دمپای شلوار ، معمولا در هر منطقه متفاوت است و شاید بتواند وجه تمایزی میان بانوان هر منطقه از این استان بشمار بیاید . دمپای این شلوارها معمولا با نام های گلابتونی ، خوس لنگه ای ، پولکی ، ودویی دستی ، نخی ، بادله تمام ، ودویی اطلسی ، حاشیه ای ، ودویی چرخی و سرپارچه ای شناخته می شوند .
چادر بندری
چادر بندری هم یکی دیگر از پوشش هایی است که در میان بانوان ، پوشش با آن رواج دارد و اغلب از کشورهایی نظیر پاکستان ، هند و کشورهای عربی ، وارد می شوند . رنگ این نوع از چادرها معمولا خاکستری متمایل به آبی و یا قهوه ای که متمایل به خردلی است ، می باشد و به این صورت پوشیده می شود که ابتدا چادر را روی سر و سپس گوشه چادر را روی دوش می اندازند و طرف دیگر آن ، بصورت آزاد است و یا چادر را روی سر و در ناحیه صورت می پیچند و از طرف یکی از گوش ها آزاد می گذارند . رنگ چادر های بندری بر خلاف سایر نقاط کشور ، در رنگ های متنوع و شاد دوخته می شود و البته دو رنگ ذکر شده ، بیشتر میان بانوان رواج دارد .
نو عروسان نیز در این استان ، از چادر های گل ابریشمی سبز رنگی استفاده می کنند که با حاشیه ای زیبا و دوختی در پشت چادر که نوعی زری دوزی است و به آن اشرمه می گویند ، آراسته شده اند . همچنین چادر سوفن هم یکی دیگر از چادر های عروسی است که در روزها و شب های عروسی آن را پوشیده و تمام بدن بجز دست ها و پاها ، با این چادر پوشیده می ماند . رنگ این چادر سبز و ساده است که با خوس دوزی و گلابتون دوزی و پولک دوزی ، آراسته شده است .
لَچَك
نوعی کلاه است که از پیشانی تا پشت سر بانوان را دربر می گیرد و با تزئینات زیبای خود ، به عنوان پوششی برای حجاب و همچنین محافظی برای سر ، در برابر گرمای سوزان آفتاب است .
اُورنی
نوعی روسری و به قولی شال بلند و عریض است ، با رنگ هایی متنوع و شاد که با پولک ، گلابتون دوزی و گل های ریز و درشت و نخ هایی به رنگ نقره ای و طلایی تزئین شده است .
جلبیل
جلبیل یک شال توری است که با طلا دوزی خاص ، از گذشته دور تا حال در شهر های جنوبی و بخصوص استان هرمزگان استفاده می شود . شال جلبیل اصیل بندری همان جلبیل خوسی است که پس از ماه ها تلاش و خوس دوزی آماده میشود . شکل های هندسی خاص به کار رفته شده در دوخت آنها برگرفته شده از ایده های باستانی در ایران،هند یا افریقا هست.سفرهای تجاری در گذشته باعث تبادل این ایده و طرح ها در میان زنان هنرمند این مناطق شده است.
برقع
یکی دیگر از پوشش های بانوان ، که اغلب نواحی حاشیه ساحلی بنادر این استان آن را می پوشند ، برقع یا بصورت عامیانه و در مناطق دیگر برقع ، بُرکه ، بَتُوله ، تَبِیله نامیده می شود که برای پوشاندن چهره از آن استفاده می شود . معمولا چشم ها پشت یک پرده یا صفحه مشبک قرار می گیرند . البته در هرمزگان ، به نقابی که تزئینات طلایی و نقره ای و رنگی دارد نیز نامیده می شود .
این پوشش های زیبا ، با انواع دوخت های تزئینی ، خود به تنهایی زیبایی و جذابیت بانوان این استان را دو چندان می کند و آمیختن این پوشش با انواع زیور آلات و جواهرات ، وصف ناشدنی است .
پوشش آقایان در استان هرمزگان
برخلاف پوشش زنانه در هرمزگان ، مردان این استان ، از پوششی ساده تر استفاده می کنند . کندوره یکی از این پوشش ها است که شامل یک لباس بلند با پارچه ای از جنس نازک و یا ضخیم می باشد .
صیادان ، ملوانان و ناخدایان ، از پیراهن هایی بلند با رنگ سفید ، از جنس حریر و یا ململ نازک که البته لباس کار با لباس میهمانی متفاوت است و پارچه لباس میهمانی ، از انواع درجه یک است ، استفاده می کنند . در زمستان هم پوشش این گروه ، لباس هایی ضخیم تر است و ملوانان هم از پارچه هایی ضخیم با رنگ های گوناگون و راه لباس می پوشند تا راحت تر به کار کردن بپردازند .
لازم به ذکر است که قبا ، لنگ ، دگله ، کلاه ، پالتو ، پی جامه ، کت ، دستمال ، زیر پیراهن ، کپکاپ نعلین ، سواس ، ملکی ، جوتی ، گیوه و ... را نیز برای پوشش بدن و همچنین کفش و پاپوش استفاده می کنند .